Đăng ngày: 08/04/2024 - 15:10

4 phút

(Reuters) – Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp chủ tịch Quốc Hội Việt Nam Vương Đình Huệ. Cuộc gặp diễn ra sáng nay, 08/04/2024 tại Bắc Kinh. Theo báo Việt Nam, ông Vương Đình Huệ đã « đề nghị đẩy mạnh hợp tác » song phương, « đẩy mạnh kết nối giữa Việt Nam với những chiến lược phát triển lớn của Trung Quốc ». Chủ tịch Quốc Hội Việt Nam cũng đã bày tỏ mong muốn « Trung Quốc đóng một vai trò quan trọng cho hòa bình, hợp tác và phát triển ». 

(AFP) – Chất lượng nước sông Seine quá « tồi tệ » để là nơi tranh tài bơi lội Thế Vận Hội Paris 2024. Tổ chức phi chính phủ Surfrider Foundation hôm nay 08/04/2024 cho biết, 13 trong số 14 biện pháp đo lường chất lượng nước sông đáng « báo động » chất lượng quá « tệ » và « quá thấp dưới mức tối thiểu cho phép » để có thể mở các cuộc đua trên sông. Nước vẫn bị ô nhiễm cho dù đã đầu tư 1,4 tỷ euro,  để « làm sạch con sông » biểu tượng của nước Pháp. Ban tổ chức dự trù tổ chức bộ môn bơi lội kết hợp triathlon, bơi trên sông…

(Reuters) – Phó chủ tịch Ủy ban Tình báo và An ninh Quốc Hội lưỡng viện Úc thăm Đài Loan. Dân biểu đối lập Andrew Wallace đã được tổng thống Thái Anh Văn tiếp ngày 08/04/2024 tại phủ tổng thống ở Đài Bắc và đề cập đến chủ đề hợp tác an ninh nhạy cảm song phương. Theo ông Andrew Wallace, « Đài Loan và Úc công nhận tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định ở vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương… Trong khuôn khổ hợp tác về mặt quốc phòng, quân đội hai nước cam kết hoạt động chung, chia sẻ thông tin tình báo và tăng cường năng lực xây dựng chương trình ».

(Yonhap) – Hàn Quốc phóng thành công lên quỹ đạo vệ tinh do thám thứ hai. Theo thông báo ngày 08/04/2024 của bộ Quốc Phòng Hàn Quốc, liên lạc đã được nối từ vệ tinh với trạm điều khiển trên Trái đất. Vệ tinh hoàn toàn do Hàn Quốc sản xuất trong nước, được phóng bằng tên lửa Falcon 9 của tập đoàn Space X ngày 07/04. Seoul dự kiến đưa tổng cộng 5 vệ tinh do thám lên quỹ đạo từ nay đến năm 2025 để theo dõi Bắc Triều Tiên. Trong khi đó, theo nhiều nguồn tin quân sự Hàn Quốc ngày 08/04, Bắc Triều Tiên dường như chuẩn bị phóng vệ tinh do thám quân sự thứ hai trong vài ngày nữa, căn cứ vào hoạt động ở khu vực Sohae ở Tongchang-ri ở tây bắc Bắc Triều Tiên.

(RFI) – Bầu cử cấp địa phương ở Ba Lan, liên minh thân châu Âu giành thắng lợi ở nhiều thành phố lớn. Đảng Liên minh Công dân (Civic Plateforme) của thủ tướng Donald Tusk đã hoàn thành mục tiêu đề ra trong cuộc bầu cử địa phương và cấp vùng diễn ra ngày 07/04/2024. Đảng cầm quyền hoặc liên minh sẽ điều hành khoảng 10 hội đồng cấp vùng, cũng như nhiều định chế quan trọng trong việc chi ngân sách châu Âu mà thủ tướng đang cố tháo gỡ bên phía Bruxelles. Thành công quan trọng nhất đối với đảng cầm quyền là giành được thủ đô Vacxava ngay trong vòng đầu.

(Reuters) – Nga : Hơn 10 ngàn khu dân cư Oural bị ngập lụt. Bộ Tình trạng Khẩn cấp Nga hôm nay, 08/04/2024, cho biết, hơn 10.400 khu dân cư tại Nga đã bị ngập lụt do tuyết tan nhanh dẫn đến việc mực nước sông Oural dâng cao kỷ lục. Sông Oural, bắt nguồn từ dãy núi mang cùng tên và đổ ra biển Caspi, đã dâng cao vài mét chỉ trong vòng vài giờ hôm thứ Sáu, 05/4, tràn bờ đê một con đập gần thành phố Orsk, cách thủ đô Matxcơva 1.800 km về phía đông. Tình trạng ngập lụt cũng được báo động tại Siberia, trên dòng Volga và các vùng miền trung của Nga.

(AFP) – Ngoại trưởng Iran đến Damas. Một tuần sau vụ Israel oanh kích tòa lãnh sự của Iran ở Damas, hôm nay, 08/04/2024, ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian đã đến thủ đô Syria sau khi đã đến Oman, quốc gia đóng vai trò trung gian giữa Iran và phương Tây. Theo lịch trình, ngoại trưởng Iran có cuộc hội đàm với tổng thống Syria Bachar Al-Assad và đồng nhiệm Fayçal Mekdad. Theo bộ trưởng Thông Tin Syria, nhân chuyến thăm Damas, ngoại trưởng Iran sẽ khánh thành trụ sở mới cho tòa lãnh sự.

(AFP) – Thủ tướng Đức công du Trung Quốc ba ngày. Thủ tướng Olaf Scholz thứ Bảy ngày 13/4 sẽ lên đường đến Trung Quốc. Chương trình nghị sự hiện chưa được công bố, nhưng cuộc hội đàm với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã được ấn định là vào ngày thứ Ba 16/4. Trước đó, Chủ Nhật, 14/4, ông sẽ đến Trùng Khánh, thăm các doanh nghiệp Đức. Tháp tùng cùng thủ tướng Đức còn có các bộ trưởng Môi Trường, Nông Nghiệp và Giao Thông. Đây là chuyến công du Trung Quốc lần thứ hai của ông Olaf Scholz kể từ khi ông nhậm chức vào năm 2021. 

Đăng ngày: 08/04/2024 - 15:02

5 phút

Theo các nhà phân tích được South China Morning Post trích dẫn, việc hợp tác với Bắc Kinh có thể giúp Matxcơva lấy lại niềm tin từ các nước láng giềng ở Trung Á, hiện đang lo ngại trở thành một « Ukraina tiếp theo ».

Khi Trung Quốc thời Tập Cận Bình công bố Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) năm 2013, nước Nga của Vladimir Putin tỏ ra không mấy hào hứng trước các nỗ lực phát triển cơ sở hạ tầng khổng lồ tại các nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ như Kazakhstan, Kyrsyzstan... Vào thời điểm đó, Vladimir Putin xem sáng kiến trên của Tập Cận Bình như là một thách thức cho sự thống trị của Nga tại một khu vực mà Nga xem là « sân sau » nhà mình.

EEU vs BRI

Năm 2015, tổng thống Nga cho thành lập Liên minh Kinh tế Á – Âu (EEU), quy tụ các nước thuộc Liên Xô cũ như Armenia, Belarus, Kazakstan và Kyrgyzstan, nhằm thúc đẩy hội nhập kinh tế và các lợi ích địa chính trị của riêng mình ở Trung Á. Kế hoạch này cũng nhằm đối phó với thị trường chung và liên minh thuế quan của Liên Hiệp Châu Âu (EU), được hình thành từ những năm 1990.

Nhưng khi Nga tiến hành cuộc chiến xâm lược Ukraina, mối đoàn kết trong khối bị sứt mẻ do một số nước thành viên của EEU lo lắng trước nguy cơ trở thành một Ukraina tiếp theo. Bên cạnh đó là những khó khăn do các biện pháp trừng phạt mà phương Tây áp đặt nhắm vào Matxcơva trong nhiều lĩnh vực từ mua bán năng lượng, giao dịch ngân hàng.

Tuy nhiên, tại Diễn đàn Châu Á Bác Ngao, diễn ra ở tỉnh Hải Nam, Trung Quốc, phó thủ tướng Nga Alexey Overchuk đề cập đến việc Nga và Trung Quốc đang thảo luận về khả năng « cải thiện kết nối » sáng kiến BRI với liên minh EEU. Theo quan điểm của Wang Yimei, giám đốc Viện Quan hệ Quốc tế tại đại học Nhân dân Trung Quốc, sự việc cho thấy Nga muốn « tận dụng ảnh hưởng của Trung Quốc để lấy lại niềm tin từ các nước láng giềng, đặc biệt là sự mất lòng tin từ Kazakhstan ».

Trên thực tế, vào năm 2015, Bắc Kinh và Matxcơva đã từng có các thỏa thuận liên kết EEU và BRI, nhằm xây dựng các tuyến đường bộ và đường sắt đi từ Trung Quốc đến châu Âu đi qua Trung Á. Đây là điều mong muốn của Bắc Kinh từ nhiều năm trước, hy vọng « hội nhập Á – Âu » nhiều hơn, biến các chương trình hợp tác song phương thành hợp tác đa phương, tạo thêm động lực cho các kế hoạch trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), ví dụ tuyến đường sắt Trung Quốc – Kyrgyzstan – Uzbekistan, dài 523 km, được đề xuất từ năm 1990, đi đến châu Âu mà không cần quá cảnh qua Nga.

Kết nối EEU với BRI : Cơ hội phát triển kinh tế cho Nga

Nhưng việc xây dựng tuyến đường này chỉ mới bắt đầu từ 2023 do việc « Nga nghi ngờ về sự hiện diện của Trung Quốc ở "sân sau", còn Trung Quốc thì lo lắng khả năng tồn tại về mặt thương mại ». Chuyên gia Yun Sun, giám đốc chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson, trụ sở tại Washington, nhận định, trong bối cảnh đang bị sa lầy trong cuộc chiến ở Ukraina, « Nga không còn lựa chọn nào tốt hơn là mong muốn thúc đẩy hợp tác kinh tế với Trung Quốc. »

Chính sách này của Nga được thể hiện rõ trong các cuộc gặp giữa hai thủ tướng Nga và Trung Quốc ở Bắc Kinh hồi tháng 5 và tháng 12/2023. Chủ đề này rất có thể sẽ được đưa ra thảo luận trong cuộc gặp thượng đỉnh Tập Cận Bình – Vladimir Putin, dự kiến diễn ra vào tháng 5/2024.

Còn theo phân tích từ Zoon Ahmed Khan, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Trung Quốc và Toàn cầu, trụ sở ở Bắc Kinh với SCMP, chiến tranh Ukraina và các lệnh trừng phạt của phương Tây đẩy Nga ngày càng phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Trước triển vọng châu Âu tiếp tục giảm mua năng lượng, Nga sẽ tìm cách « mở rộng sự hiện diện của mình tại các thị trường châu Á và các nước đang trỗi dậy ở phương Nam thông qua dự án Vành đai và Con đường ».

Kế hoạch phối hợp EEU và BRI có thể giúp phát triển các hành lang giao thông nối Nga và Trung Quốc với các nước Á – Âu khác, xây dựng các đường ống năng lượng, tăng cường cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và các cơ chế tạo thuận lợi cho thương mại. Chuyên gia Khan lưu ý thêm rằng, kế hoạch này sẽ còn mang lại cho Trung Quốc cơ hội hồi sinh dự án Con Đường Tơ Lụa Bắc Cực, cho các tuyến hàng hải xuyên Đại Tây Dương. Và dự án này trùng với sáng kiến của Nga về một tuyến hàng hải phía Bắc ! 

* Thủ tướng Israel nói "đã có ngày" cho cuộc tấn công Rafah

Ngày 8-4, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố nước này đã có ngày ấn định cho cuộc tấn công vào Rafah, nơi ẩn náu cuối cùng của những người Palestine tại Dải Gaza.

Tuy nhiên, ông Netanyaahu không tiết lộ ngày tấn công Rafah khi vòng đàm phán ngừng bắn mới diễn ra ở Cairo.

"Hôm nay tôi đã nhận được báo cáo chi tiết về cuộc đàm phán ở Cairo, chúng tôi không ngừng nỗ lực để đạt được mục tiêu của mình, trước hết là thả tất cả con tin và đạt được chiến thắng hoàn toàn trước Hamas", ông Netanyahu nói.

"Chiến thắng này đòi hỏi phải tiến vào Rafah và tiêu diệt các tiểu đoàn khủng bố ở đó. Nó sẽ xảy ra - sẽ có ngày", Thủ tướng Israel nhấn mạnh.

* Lãnh đạo đối lập Israel nói thỏa thuận con tin khó, nhưng "có thể làm được"

Ngày 8-4, lãnh đạo phe đối lập Israel Yair Lapid tuyên bố một thỏa thuận thả con tin bị giữ ở Gaza sẽ khó khăn nhưng "có thể thực hiện được".

Theo Hãng tin Reuters, ông Lapid và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã thảo luận về sự cần thiết của việc Israel và phong trào Hồi giáo Hamas giải quyết xung đột giữa hai nước hôm 8-4.

"Đó là một thỏa thuận khó khăn. Chúng tôi có thể không thích, nhưng thỏa thuận này có thể thực hiện được và do đó cần phải được thực hiện", ông Lapid cho hay.

Chuyến thăm Washington của ông Lapid diễn ra trong bối cảnh Thủ tướng Netanyahu phải đối mặt với áp lực trong và ngoài nước về cuộc chiến ở Dải Gaza.

* Nhà Trắng ép Israel cho phép thêm xe viện trợ vào Gaza

Ngày 8-4, Nhà Trắng hoan nghênh hơn 300 xe tải viện trợ đến Gaza vào một ngày trước đó. Tuy nhiên, phía Mỹ cho biết họ đang thúc ép Israel tăng con số đó lên khoảng 350 xe mỗi ngày, khi các cuộc đàm phán về thỏa thuận thả con tin và lệnh ngừng bắn tiếp tục.

Theo người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby, Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương (CIA) William Burns đã tới Cairo hồi cuối tuần qua để tham gia một vòng đàm phán về việc thả các con tin đang bị Hamas giam giữ ở Dải Gaza.

Ông Kirby cũng cho biết Hamas đang xem xét một đề xuất mới.

* Đơn xin làm thành viên của Palestine đã tới ủy ban kết nạp

Ngày 8-4, chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã chuyển đơn đăng ký trở thành thành viên chính thức của chính quyền Palestine tới ủy ban về việc kết nạp thành viên mới.

Đại sứ Malta tại Liên Hiệp Quốc Vanessa Frazier đề xuất ủy ban họp vào chiều cùng ngày (theo giờ Mỹ) để xem xét đơn đăng ký, đồng thời nói thêm rằng việc cân nhắc phải diễn ra trong tháng này. Malta là chủ tịch Hội đồng Bảo an vào tháng 4-2024.

* Ngoại trưởng Iran khai trương lãnh sự mới ở Damascus

Truyền thông nhà nước Syria đưa tin Bộ trưởng Ngoại giao Iran Hossein Amirabdollahian đã khai trương lãnh sự quán tại một địa điểm mới ở thủ đô Syria trong ngày 8-4.

Địa điểm trên là một tòa nhà gần lãnh sự quán trước đó đã bị san phẳng trong một cuộc không kích của Israel vào tuần trước.

Theo hãng thông tấn nhà nước SANA của Syria, Ngoại trưởng Syria Faisal Mekdad đã tham dự lễ khai trương tòa nhà lãnh sự mới.

* Tình báo Canada phát hiện Trung Quốc can thiệp bầu cử

Cơ quan Tình báo nội địa Canada kết luận rằng Trung Quốc đã can thiệp vào hai cuộc bầu cử vừa qua của nước này.

Theo Reuters, kết luận của một cuộc điều tra chính thức được công bố hôm 8-4 là bằng chứng chắc chắn nhất cho đến nay về nghi ngờ Trung Quốc can thiệp vào chính trị Canada.

Ngày 8-4, ủy ban ngăn về can thiệp nước ngoài do thủ tướng Canada thành lập tuyên bố: "Chúng tôi biết rằng Trung Quốc đã can thiệp một cách bí mật và gian lận vào cả hai cuộc bầu cử năm 2019 và 2021".

"Trong cả hai đợt, các hoạt động can thiệp nước ngoài này đều có bản chất thực dụng và tập trung chủ yếu vào việc hỗ trợ những người được coi là 'ủng hộ Trung Quốc' hoặc 'trung lập' trong các vấn đề mà Chính phủ Trung Quốc quan tâm", ủy ban này cho hay.

Trước đó, Trung Quốc phủ nhận việc can thiệp vào chính trị Canada.

* Hơn 100 người chết trong vụ chìm tàu ở Mozambique

Ngày 8-4, Tổng thống Mozambique Filipe Nyusi cho biết hơn 100 người thiệt mạng sau khi một chiếc tàu bị chìm ngoài khơi bờ biển phía bắc Mozambique và gần 20 người khác vẫn mất tích.

Một quan chức của Viện Vận tải hàng hải nước này (INTRASMAR) cũng cho hay tàu chở 130 hành khách trên là tàu đánh cá. Tàu này vốn không được cấp phép vận chuyển người và bị quá tải.

Ông Lourenco Machado, quản trị viên của INTRASMAR, nói con tàu đang chở người từ Lunga ở tỉnh Nampula đến đảo Mozambique vào ngày 7-4 khi tai nạn xảy ra, đồng thời cho biết thêm rằng các báo cáo ban đầu cho thấy tàu đã bị sóng thủy triều tấn công.