Tin nóng trong ngày

Cỡ chữ

Người Nga ồ ạt chạy ra nước ngoài [ Cập nhật liên tục ]

Nga oanh kích và chiếm nhà máy điện hạt nhân lớn nhất của Ukraina

Khi quân đội Nga từ từ tiến vào thủ đô Kyiv của Ukraine hôm 3/3, một số người ở Moscow đã cố gắng chạy ra nước ngoài đến những nơi chưa cấm các chuyến bay từ Nga, bấm bụng chịu giá tăng vọt trong lúc khẩn trương tìm đường trốn thoát.

Điện Kremlin bác bỏ đồn đoán rằng chính quyền Nga có ý định áp đặt thiết quân luật, hay sẽ ngăn chặn nam giới trong độ tuổi chiến đấu rời đất nước, nhưng một số người không muốn mạo hiểm ở lại.

Một người đàn ông Nga, người đã chuyển về Moscow từ Tây Âu khoảng một năm trước, cho biết anh đã mua vé bay đến Istanbul vào cuối tuần và cho biết sống ở Moscow có thể không còn khả thi nữa.

“Tôi lo rằng chính quyền sẽ ra lệnh động viên vào ngày mai và tôi sẽ không thể bay ra nước ngoài,” người đàn ông 29 tuổi này nói, với yêu cầu giấu tên.

“Trong cơn ác mộng tồi tệ nhất của mình, tôi cũng không thấy cảnh địa ngục như vậy khi tôi về nước một năm trước.”

Một người đàn ông khác, 38 tuổi, cho biết ông đã mua được một vé bay rất mắc để bay đến Trung Đông vào cuối tuần.

“Tôi không muốn chiến đấu trong cuộc chiến này. Chúng tôi đã nghe rất nhiều tin đồn và tôi không tin tưởng Điện Kremlin nói rằng tin đồn không đúng sự thật,” ông nói với điều kiện ẩn danh.

Giá vé máy bay đã tăng vọt kể từ khi Nga đóng cửa không phận đối với các hãng hàng không thuộc Liên minh châu Âu và nhiều nước khác để ăn miếng trả miếng đối với các lệnh trừng phạt do phương Tây áp đặt, hạn chế nghiêm trọng khả năng đi lại của người Nga.

Các biện pháp trừng phạt chưa từng có của phương Tây đối với Moscow đã khiến giá cả tăng cao và bắt đầu ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân Nga bình thường, trong khi những người biểu tình phản đối đã nhanh chóng bị bắt giữ.

Khoảng 7.669 người đã bị bắt giữ trong các cuộc biểu tình phản chiến kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu vào ngày 24/2, theo nhóm giám sát biểu tình OVD-Info.

Sau khi giao mèo của mình cho gia đình chăm sóc, một phụ nữ 29 tuổi đã bay đến Israel vào Chủ nhật trước khi giá cả tăng hơn nữa, do lo lắng rằng mọi thứ ở Moscow chỉ có thể tệ hơn mà thôi.

“Tôi xấu hổ vì tôi không ở lại Nga, rằng tôi không chiến đấu đến cùng, không xuống đường biểu tình,” cô nói.

“Nhưng nếu anh xuống đường chống chiến tranh, họ sẽ bắt giữ anh, và có luật này về tội phản quốc.”

Viện Công tố nhà nước Nga hôm 27/2 đã đưa ra lời nhắc nhở rằng bất kỳ ai hỗ trợ tài chính hay hỗ trợ gì khác cho một nước hay tổ chức quốc tế nước ngoài gây hại cho an ninh của Nga đều có thể bị kết tội phản quốc và đối mặt với mức án tối đa 20 năm.

Những người khác phải đối mặt với những rào cản thủ tục. Dân Nga phải xin thị thực để vào hầu hết các nước châu Âu, và trước trung tâm thị thực Ý ở Moscow, vốn chỉ chấp nhận những ai đến theo hẹn trước, có vài người xếp hàng, với buổi hẹn sớm nhất phải hơn một tuần nữa mới có.

“Tôi sẽ đặt hẹn vào ngày 11/3, mặc dù những gì có thể xảy ra trong tương lai gần là đáng sợ và bất trắc,” một phụ nữ Nga 40 tuổi nói.

“Tôi muốn thị thực sẵn sàng. Tôi nghĩ họ sẽ cho tôi vào với xét nghiệm PCR và sau đó tôi sẽ giải quyết được vấn đề,” bà nói thêm.

Vaccine Sputnik V của Nga chưa được EU chấp thuận, điều đó có nghĩa là nhiều người Nga không được chích ngừa với loại vaccine được công nhận ở phương Tây có thể bị từ chối nhập cảnh vì lý do y tế.

Không chỉ người Nga đang tìm cách bỏ trốn. Một phụ nữ Philippines làm bảo mẫu ở Moscow cũng đang xin visa.

“Tôi rất muốn xin visa, tôi sợ ở đây,” cô nói.

Những sự kiện mới tại chiến sự Ukraine:

Một đám cháy bùng phát tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, lớn nhất châu Âu, sau một cuộc pháo kích của Nga. Lực lượng ứng phó Ukraine đã dập tắt ngọn lửa

Cơ quan Dịch vụ Tình trạng Khẩn cấp của Ukraine cho biết không có nạn nhân trong vụ hỏa hoạn, không ảnh hưởng đến lò phản ứng, mà là tòanhà huấn luyện năm tầng gần đó

Cuộc pháo kích của Nga đã bị các lãnh đạo phương Tây lên án ngay lập tức, họ gọi đây là một hành động "khủng khiếp" và "liều lĩnh" đe dọa sự an toàn của toàn bộ châu Âu

Vài giờ trước,Tổng thống Ukraine đã kêu gọi các quốc gia khác hành động ngay, chống lại "khủng bố hạt nhân" của Putin. Ông kêu gọi người dân châu Âu "thức tỉnh" trước viễn cảnh một thảm họa hạt nhân toàn cầu như Chernobyl, 1986, và cho rằng Nga là quốc gia đầu tiên trong lịch sử tìm cách ném bom một nhà máy điện hạt nhân.

Trong một diễn biến khác, Nga đang tăng cường chiến dịch của mình ở miền nam Ukraine, nơi họ đóng cửa thành phố trọng yếu Mariupol, sau khi chiếm được Kherson hai ngày trước.

Hơn một triệu người tị nạn đã rời Ukraine. Nga và Ukaine đã đồng ý thiết lập "hành lang nhân đạo" để sơ tán dân thường.

Nguy cơ thảm họa phóng xạ từ xung đột Ukraine

Giới chuyên gia lo ngại một thảm họa phóng xạ tồi tệ hơn Chernobyl có thể xảy ra khi Nga tấn công các mục tiêu trọng yếu ở Ukraine, trong đó có nhà máy hạt nhân.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia lớn nhất Ukraine rạng sáng nay bị cháy, sau khi lực lượng Nga bắn nhiều loạt đạn vạch đường về phía cơ sở này trong quá trình bao vây thành phố Enerhodar, đông nam Ukraine. Giới chức Ukraine cảnh báo những cuộc tấn công đang gây ra "mối đe dọa thực sự về nguy cơ hạt nhân".

"Lửa đã bùng lên", Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đăng trên Twitter. "Nếu nhà máy Zaporizhzhia nổ tung, nó sẽ lớn gấp 10 lần những gì xảy ra ở Chernobyl. Nga phải ngừng bắn ngay lập tức, cho phép lực lượng cứu hỏa nhân viên ứng phó khẩn cấp tiếp cận hiện trường vụ cháy".

Cơ quan Ứng phó Khẩn cấp Ukraine cho hay một tòa nhà 5 tầng trong nhà máy Zaporizhzhia đang tiếp tục bốc cháy, ngọn lửa bao trùm từ tầng 3 đến tầng 5, nhưng lực lượng Nga đang ngăn cản đội cứu hỏa tới hiện trường để dập lửa. Đạn vạch đường thường được dùng để chỉ thị mục tiêu trong đêm tối, nhưng cũng có thể gây hỏa hoạn khi bắn trúng mục tiêu dễ cháy.

Nga chưa bình luận về các thông tin này.

Khói lửa bốc lên từ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine rạng sáng nay. Ảnh: Business Insider. — Khói lửa bốc lên từ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine rạng sáng nay. Ảnh: *Business Insider.*

Trước khi lực lượng Nga nã đạn vào Zaporizhzhia, nhiều dân thường Ukraine đã tạo thành một hàng rào bên ngoài nhà máy điện hạt nhân để tìm cách ngăn cản quân đội Nga, đồng thời yêu cầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) thiết lập vành đai an toàn 30 km bao quanh 4 nhà máy điện hạt nhân của Ukraine.

"Đừng tạo ra một vụ Chernobyl mới. Phóng xạ không phân biệt quốc gia, không loại trừ ai", Anton Gerashchenko, quan chức Bộ Nội vụ Ukraine, viết trên Facebook.

Zaporizhzhia, nơi sản xuất 19% lượng điện của Ukraine vào năm 2020 và là một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, có 6 lò phản ứng lớn và 6 bể làm mát với hàng trăm tấn nhiên liệu hạt nhân phóng xạ cao. Ba lò đang hoạt động và ba lò đã đóng cửa kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu.

Giới quan sát cho biết lò phản ứng đang hoạt động đặc biệt dễ gặp rủi ro nếu lưới điện bị ngắt trong thời chiến. Nếu các cuộc pháo kích làm mất nguồn điện của nhà máy, hệ thống làm mát các lò phản ứng và kho nhiên liệu đã qua sử dụng sẽ bị vô hiệu hóa, có thể gây ra thảm họa phóng xạ nghiêm trọng.

Các chuyên gia của tổ chức Hòa bình Xanh cho rằng Zaporizhzhia là nơi rất đáng lo ngại trong cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine, bởi một số lò phản ứng tại đây được xây dựng và thiết kế từ những năm 1970. Roger Spautz, nhà vận động hạt hạt nhân của Hòa bình Xanh Pháp và Luxembourg, nói tuổi thọ ban đầu của các lò phản ứng là 40 năm, nhưng đã được gia hạn.

"Rủi ro lớn nhất là nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng bị trúng tên lửa hoặc lò phản ứng không thể làm mát do hệ thống điện bị vô hiệu hóa. Điện cần được duy trì 24/24 mỗi ngày", Spautz nói, lưu ý các máy phát điện dự phòng chạy bằng diesel không thể hoạt động liên tục trong nhiều tuần, đặc biệt là trong thời chiến.

Nghiên cứu của Hòa bình Xanh chỉ ra nhà máy Zaporizhzhia chỉ có đủ diesel để chạy các máy phát điện khẩn cấp trong khoảng 7 ngày.Dữ liệu chính thức từ năm 2017 chỉ ra nhà máy Zaporizhzhia có 2.204 tấn nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng, trong đó 885 tấn nằm trong các bể có nguy cơ gặp rủi ro cao. Nếu không duy trì được khả năng làm mát, chúng có nguy cơ bị nóng quá mức, làm nóng chảy các tấm kim loại bảo vệ và giải phóng hầu hết lượng phóng xạ ra môi trường.

Các lò phản ứng của Zaporizhzhia được thiết kế cấu trúc bảo vệ bằng bê tông. Tuy nhiên, nó có thể không chịu được tác động mạnh từ vũ khí hạng nặng. Các chuyên gia cho rằng nhà máy có thể không phải là mục tiêu tấn công trực tiếp của lực lượng Nga, nhưng các vụ hỏa hoạn do đạn vạch đường gây ra có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng.

Các chuyên gia của Hòa bình Xanh nhận định trong trường hợp xấu nhất, những sự cố ngoài dự tính ở Zaporizhzhia có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng tồi tệ hơn thảm họa hạt nhân Fukushima ở Nhật Bản năm 2011 và khiến các khu vực cách đó hàng trăm km trở thành những nơi khó có thể sinh sống trong hàng thập kỷ. Nga được cho cũng không thoát khỏi ảnh hưởng nếu kịch bản tồi tệ này xảy ra.

Doug Weir, giám đốc nghiên cứu và chính sách của Cơ quan Giám sát Môi trường và Xung đột tại Anh, nói các nhà máy điện hạt nhân được Công ước Geneva quy định là "cơ sở có mức độ nguy hiểm cao" và không nên bị tấn công.

"Chúng tôi không cho rằng các địa điểm như Zaporizhzhia trở thành mục tiêu tấn công có chủ ý, nhưng các loại vũ khí hạng nặng của Nga có thể không hoạt động chính xác", Weir nói. "Giao tranh xung quanh các khu vực như vậy là điều phải tránh bằng mọi giá".

Shaun Burnie, chuyên gia hạt nhân của Hòa bình Xanh Đông Á, tin rằng Nga, nước có nhiều lò phản ứng gấp đôi Ukraine, hiểu rõ hậu quả của một cuộc tấn công trực tiếp vào các cơ sở này.

"Chúng ta đang đối mặt với một tình huống hiếm thấy trong lịch sử, khi một quốc gia vận hành 15 lò phản ứng hạt nhân ở giữa một cuộc xung đột quân sự", ông nói.

Jon Wolfsthal, chuyên gia về kiểm soát vũ khí và không phổ biến hạt nhân, cho rằng kịch bản tốt nhất hiện nay là nhà máy Zaporizhzhia không bị tổn hại lớn sau vụ cháy và các lò phản ứng được tắt một cách an toàn, giúp hệ thống làm mát không bị đe dọa. "Nhưng nếu các điều kiện đó không được đáp ứng, rủi ro có thể rất cao", Wolfsthal cho biết.

Sau một đêm oanh kích dữ dội, đến sáng 04/03, quân đội Nga đã chiếm được Energoda, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Ukraina và lớn nhất châu Âu vẫn đang hoạt động. Trước đó, một tòa nhà trong khu vực nhà máy đã bốc cháy, nhưng lính cứu hỏa giập tắt. Theo chính quyền Kiev, không có dấu hiệu rò rỉ phóng xạ, an toàn của nhà máy vẫn « được bảo đảm ».

AFP trích thông báo sáng 04/03 của cơ quan điều phối hạt nhân Ukraina cho biết « nhà máy hạt điện nguyên tử ở Zaporizhzhia đã bị lực lượng quân sự Liên Bang Nga chiếm đóng. Đội ngũ nhân viên vận hành nhà máy vẫn kiểm soát các khu vực năng lượng và bảo đảm việc khai thác phù hợp với quy định kỹ thuật an toàn vận hành ».

Thông tín viên RFI Stéphane Siohan tường thuật từ Kiev :

Nhà máy điện nguyên tử Energoda nằm gần Zaporizhzhia, thành phố lớn thứ 6 của Ukraina, đã bị oanh kích đêm qua. Energoda có bốn lò phản ứng hạt nhân, trong đó có 1 lò vẫn đang hoạt động. Energoda cũng là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Ukraina và lớn nhất châu Âu.

Vậy vụ tấn công vào Energoda có ý nghĩa như thế nào ? Thứ nhất, về mặt địa chính trị, lực lượng quân sự Nga tiếp tục đà tiến ở miền nam Ukraina và đang tìm cách lập cầu không vận nối Nga với Crimée và thành phố Odessa.

Hiện giờ có thể thấy là quân Nga theo đuổi chiến lược mới : tấn công vào các cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng. Đây không phải là lần đầu tiên quân Nga oanh kích một trong những cơ sở hạt nhân. Cách đây vài hôm, quân Nga đã đánh chiếm Tchernobyl. Nhưng Energoda thì khác, đó là một nhà máy hạt nhân vẫn đang hoạt động.

Từ giờ còn thêm nhiều mối quan ngại khác, vì ngay cạnh Energoda, ở thành phố lớn thứ sáu Zaporizhzhia, còn có một đập thủy điện lớn trên sông Dnepr. Người ta lo là quân Nga tấn công nhà máy thủy điện cung cấp điện cho phần lớn Ukraina.

Tôi muốn nói thêm là ở Kiev cũng đang lo cho đập thủy điện trữ nước trên sông Dnepr phía bắc thành phố. Vài ngày trước, một tên lửa hành trình của Nga đã bay gần đến đập thủy điện đó, nhưng đã bị hệ thống phòng không Ukraina bắn chặn được. Nếu đập này bị trúng tên lửa, sẽ có một trận đại hồng thủy ở Kiev. Chính quyền Ukraina hiện rất chú tâm đến các vụ tấn công vào những cơ sở hạ tầng trọng điểm.

Tổng thống Putin : Chiến dịch diễn ra theo tiến độ dự kiến

Vụ tấn công vào nhà máy điện hạt nhân Energoda không gây thiệt hại về nhân mạng. Tuy nhiên, ngày 04/03, tổng thống Ukraina kịch liệt lên án Nga « khủng bố hạt nhân ». Ông Volodymyr Zelenski cũng yêu cầu « châu Âu khẩn trương hành động » để « ngăn châu Âu chết vì thảm họa nguyên tử », do Ukraina có đến 15 nhà máy điện hạt nhân, « chỉ cần một trong số những nhà máy này nổ, thì tất cả sẽ chấm dứt ».

Thủ đô Kiev, cùng thành phố lớn thứ hai Kharkov và thành phố Tchernihiv ở phía bắc, tiếp tục bị quân Nga oanh kích dữ dội. Theo cơ quan tình trạng khẩn cấp quốc gia Ukraina, có 33 thường dân ở Tchernihiv bị chết vì pháo kích của Nga ngày 03/03.

Cùng ngày, một quan chức của bộ Quốc Phòng Mỹ cho biết Nga đã bắn hơn 480 tên lửa, trong đó có hơn 230 quả từ các hệ thống di động triển khai ở Ukraina, 160 quả được bắn từ Nga và hơn 70 từ Belarus, hoặc từ chiến hạm ở Biển Đen.

Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định trong bài diễn văn tối 03/03 là « mọi việc diễn ra như kế hoạch và thời hạn dự kiến ». Cũng hôm qua, sau khi điện đàm với nguyên thủ quốc gia Nga, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng « điều tồi tệ hơn đang chờ ở phía trước »

Bàn ra tán vào (0)

Comment

Name:

Title:
Email:

Mã Captcha:

Refresh
Input symbols
Contents

Các tin đã đăng