MÙNG BỐN HOÁ VÀNG  -   CAO MỴ NHÂN 

Mới cầm cây bút Bic, chưa kịp " thao thao bất tuyệt " , Anh đã nghiêm mặt hỏi ngay: " Lại kể lể Tết VN nữa hả? Qua rồi, qua rồi, thiên hạ đã ai vào việc nấy, đi làm 2 ngày nay rồi.
Ố mà năm nay, Tết âm lịch chiếm lĩnh mùng một, mùng hai vào thứ bảy, chủ nhật, chứ không thì ba ngày Tết ...phong lưu ở cơ quan, hãng xưởng, shop xiếc, hay là cũng chợ búa ...chứ phải chơi đâu. 
Nè shop xiếc, chợ búa VN vẫn không nghỉ Tết nguyên đán như Mỹ đâu nhé, như trên nói " ai vào việc nấy " , thì đúng quá rồi, Cao Mỵ Nhân cứ " mỗi ngày một chuyện " cho tới khi nào hết chuyện thì thôi . 

Liếc ngang thấy Anh đang sắp sửa cười diễu cợt, nụ cười rất " đàn ông tính", tức là nụ cười không chứa điều vị kỷ, nhỏ nhặt nhất thế giới, mà theo văn chương thường gọi là nụ cười kẻ cả, bao dung của các đấng mày râu ...
Đúng ra là nụ cười của huynh đệ chi binh nhà đại tộc KaKi QL/VNCH. Nụ cười ấy nói lên tính chất thẳng thắn, bao quát, đôi khi thương mà nể hiền nội, ái thê một chút, chứ không phải "tóc" đâu nhá. 
Là cái gì vậy cà, tóc tiếng tây là "cheveux", thì sơ vơ đó mà, chưa bỏ dấu, tại cái máy chữ Mỹ có dấu bao giờ đâu. 
Thôi không đùa nữa, hết ngày bây giờ, hôm nay mùng bốn Tết, ngày văn chương cận đại gọi là ngày " hoá vàng ", tức ngày đốt vàng mã .
Buổi cúng đưa ông bà đi cõi nào chả biết, sau ngày 30 tháng Chạp, đón ông bà về chơi, ăn Tết với gia đình tính ra được có 3 ngày Tết, thế là xong Tết nhất. 
Anh bảo: Rõ lạ, sự thể toàn người mình đặt ra, tưởng tượng chút cho yên tấm thân những người đang sống thôi, chứ hồn ma bảng lảng vô định ..,còn biết gì đâu mà về .. . 

Ngày xưa,  thật lâu cơ, các nhà người Bắc ưa sắm vàng mã để cúng các thân nhân, các tổ tiên, ông bà, cha mẹ vv...khi rời cõi thế. 
Trong hành trang, ngoài quần áo mũ giày, còn có xe đạp, sau này có honda, xe hơi, trước nữa có cả ngựa..,bằng giấy . 
Tất cả chỉ là muốn ổn định tâm lý người đang sống, để không bị dày vò khi người quá vãng thủa sinh thời, bị thiếu thốn tinh thần hay vật chất chẳng hạn. 
Một thời gian ngoài Bắc kỳ không đốt vàng mã, cho là mê tín, dị đoan, kèm thêm vấn đề nghèo khổ, tiền ăn cho người sống còn không có, lấy đâu tiền mua đồ giấy cho ông bà đã yên bề ở thiên thu cổ tháp . 
Cỗ đón, cơm đưa ...ông bà ngày Tết đã trở thành tập tục không thể thiếu được trong Văn hoá VN. 

Tới đây tôi xin mở một dấu ngoặc...dài,  là tôi đã tình cờ chứng kiến một chuyện chuẩn bị cho sự chết của một nữ thi sĩ. 
Hình như là những suy nghĩ đã in sâu vào tâm khảm chị, đó là thi sĩ Tuệ Mai  trong hội thơ Quỳnh Dao của chúng tôi . 
Mấy tháng cuối cùng trước khi nữ sĩ Tuệ Mai mất, tôi được quý nữ sĩ đã lớn tuổi, uỷ nhiệm cho cái việc hằng ngày tới chăm sóc, chơi với chị cho qua nỗi buồn dài dằng dặc. 
Thế thì trước Tết nguyên đán năm 1982, chị đã lịm thở một lần, có lẽ cũng phải vài tiếng đồng hồ. 
Song vì căn bệnh rất trầm kha của chị, đã sui khiến nên sự việc vô vọng, phải đợi chờ cuộc tử biệt, mà chẳng ai muốn đoán thêm liệu có phép lạ nào cho chị hồi phục ...không ? 
Viết ra để hiểu rằng không thể đi nhà thương vào một ngày cuối năm hay tân xuân đang tới. Và vì thế, chị đã dặn dò thân nhân đầy đủ sau khi tỉnh dậy như một giấc mơ...
Gia đình em trai và em dâu chị đã vẫn lo một cái Tết bình thường ...
Sáng mùng một Tết, chị còn ngắm cành mai vàng gầy guộc nở hoa, rồi chiều mùng một đó, nữ sĩ Tuệ Mai qua đời . 
Trong không khí bi thương của 3 ngày Tết, chị vẫn nằm trong mùng, trên chiếc giường đơn nơi đầu cầu thang lên lầu, và khung cửa sổ nhỏ mà chị hằng mơ ước được ngắm ánh trăng non, không khép lại ...
Cho tới sáng ngày mùng bốn Tết, gia đình và bạn thiết chúng tôi chuẩn bị đưa chị ra khỏi thế gian, tất cả mới tập trung trên lầu, mở chiếc mùng, nhà đòn bưng chị ra đặt giữa sàn lầu để liệm.
Rồi, phần hành nhà đòn khiêng chị xuống phòng khách tầng dưới, để họ hàng và thân hữu đến chia tay. 
Thấy có sự hiện diện của các nghệ sĩ diễn ngâm Hồ Điệp, Đoàn Yên Linh, Tôn nữ Hỷ Khương, tôi mau chóng làm một lễ hội thơ ấm cúng, đọc và ngâm chính những bài thơ của chị trong 7 tập thơ đã xuất bản . Cùng ngày  đó, cũng là lúc gia đình người em trai chị cúng đưa ông bà . 
Có thể nói là mùng 4 Tết năm 1982 ấy, nữ sĩ Tuệ Mai theo ông bà đi luôn về cõi vĩnh hằng ..,
Để rồi những năm sau đó, nữ sĩ Tuệ Mai  trở về và ra đi trong mấy ngày Tết âm lịch, không khiến thân nhân phải nhớ giỗ, vì cái giỗ đã được lồng trong những ngày ...vui của Tết nhất . 

Tuy nhiên, viết theo phong tục tập quán của dân tộc VN cổ xưa, là mùng bốn hoá vàng, nhưng cũng tuỳ theo phương tiện và thời gian của mỗi gia đình ...
Có nhà chỉ giữ ông bà ở chơi Tết ít ngày thôi, rồi tiễn ông bà đi sớm hơn mùng bốn, như chiều mùng hai, sáng hay chiều mùng ba chẳng hạn . 
Ít nhà đưa ông bà ngày mùng 5 , nhưng có thể đưa ông bà về vô cùng ngày mùng 7, tức ngày hạ nêu ...
Sau ngày hạ nêu, là năm tháng trở lại bình thường ...
Kính chúc quý vị và gia đình vạn sự tốt lành, muôn điều như ý  trong năm mới tinh khôi này ...

            CAO MỴ NHÂN (HNPD)