ĐI QUANH MỘT QUẢ NÚI.   -   CAO MỴ NHÂN

Mùa Phục sinh năm đầu thập niên 60 thế kỷ trước , chúng tôi lại được nghỉ một tuần , dịp đó tôi quyết định đi Nha Trang , vì tháng tư ở Saigon nóng lắm . 
Tôi ở chơi nhà chị bạn đường Trịnh  Phong , cách nhà bạn tôi khoảng 50m , là biệt thự của nữ sĩ  Tương Phố , tác giả cuốn thơ Giọt Lệ Thu , nội dung thương tiếc sót sa phu quân bà , ông Thái Văn Du . 
Thời thượng bán thế kỷ thứ 20 , 2 tập thơ  khóc chồng của nữ sĩ Tương Phố , và khóc vợ của thi sĩ Đông Hồ , tập thơ tên Cánh Chim Linh Phượng  , được lưu hành từ Nam ra Bắc  rộng rãi . 
Thủa ấy , những năm 30 , 40 thế kỷ trước , rất ít người làm thơ , nên 2 tập thơ : Giọt Lệ Thu    và Cánh Chim Linh Phượng  , được  khách yêu thơ chiếu cố nồng nhiệt .
Tôi còn nhớ trước khi di cư vào Nam năm 1954 , tủ  sách bé nhỏ của tôi đã có 200 cuốn đủ loại , từ sách học , truyện tranh thiếu nhi , tiểu thuyết đương đại , các truyện của Tự Lực Văn Đoàn , truyện trinh thám đường rừng , thơ  Vũ Hoàng Chương , Đinh  Hùng ,  Nguyễn Bính ...
Nhưng đặc biệt  có 2 truyện dịch : 
David Copperfield  của Charles  Dickens
Le Comte de Monte Cristo  của Alexandre Dumas
Cũng là truyện dành cho thiếu nhi thôi , nhưng lôi cuốn ghê lắm  . 
Thế nên, khi một mình đi xe lửa từ  Saigon ra Nha Trang , tôi đã lớn hơn hồi theo gia đình bố mẹ di cư 6 tuổi , và đã 2 lần đi trại Hướng Đạo  ở Nha Trang các năm 1956 , 1958 , thấy ...chả có gì đáng lo cả . 
Sáng sớm , tầu tới Nha Trang , cả nhà bạn ra ga đón . Lý do chẳng phải tôi hay ho gì , chỉ vì Bút cùng học Cán sự Xã hội với tôi đã về Nha Trang trước, ba của Bút ngày xưa cũng làm công chức như ba tôi , ông ở Lao Kay , còn ba tôi ở Chapa . 
Thời gian Phục sinh đó , ba tôi  cũng đi công tác ở Nha Trang , ông ở nhà vãng lai  Bộ Công Chánh  , ngay đường Biệt Thự  , nhìn thẳng ra bãi biển , buổi sớm đó , ba tôi cũng ra ga xe lửa đón tôi . 
Thành tôi nhiều người đón quá . 
Kiểu cách đó , vẫn theo tôi cho tới bây giờ ...đang ở Mỹ và nhất là đã già đời rồi . Bây giờ mỗi lần tôi đi đâu , là tôi phải nhờ 2, 3 người đến đón , để lỡ không có người này , thì có người kia đón , không thì sợ  " bò lạc " . 
Nghỉ ngơi ngày mới tới , đi chợ và đảo quanh thành phố , rồi bắt đầu  đi xem  danh lam thắng cảnh  Nha thành : Hòn Chồng , Tháp Bà...vv...
Tôi đã từng tới xóm vạn chài kia , nơi bán nhiều tôm cá, ở bên kia quả núi , phía tay mặt bờ biển .
Nên tôi hỏi sơ bạn tôi là : nếu đi vòng quanh quả núi này , sẽ tới đâu ? 
Bút , bạn tôi cười : thì xuống cái  xóm chài mà đã tới hôm trước . 
Tôi  bèn rủ Bút :  hay chúng ta đi thứ cho biết . 
Nói xong thì chân đã bước được cả mấy chục thước , chúng tôi  cũng thích phiêu lưu , đã bước hẳn lên đèo , giờ thì chỉ có tiến tới , chứ quay lui thậtuổng công.
Vòng đèo quanh núi đó đẹp lắm , mặt đường trải nhựa láng coong , chênh vênh , một bên là núi , một bên là biển . 
Ham đi chơi vậy , mà chúng tôi không dám đi sát mé biển , đi bên sườn núi cho đỡ sợ.
Bỗng một chiếc máy bay nhỏ , loại L.19 hay L.20 , bay trên đầu chúng tôi . 
Thoạt thì thoáng thôi , sau càng ra giữa đèo , máy bay càng lượn vòng nhiều hơn. 
Rồi không biết đã đi được 2/3 vòng núi chưa , tới lượt một trực thăng phóng tới , tôi chỉ dám hé mắt nhìn lên , không dám ngửa mặt ngó xem chuyện gì , nhất là ông giữ súng máy đang lăm lăm theo dõi chúng tôi . 
Một chặp thấy không có gì , chắc thế , cả trực thăng và L.19 đều bay mất . 
Rồi cũng phải đi hết vòng núi chứ , bởi vì đường đèo đó kết thúc ở xóm chài thôi mà ...
Trời xanh, mà biển cũng xanh, đã dừng lại sau lưng , chỉ còn nắng gắt trước mặt chúng tôi ...
Đi từ 9 giờ sáng  , mãi 3 giờ chiều mới tới được xóm chài . Không mang theo thức ăn , nước uống  , may mà độiđược cái mũ vải mầu trắng trên đầu . 
Phải nói là chưa bao giờ đói và mệt đến thế . 
Song chưa kịp tìm một cái quán hay gánh hàng nào để nghỉ ngơi ăn uống , thì người cảnh sát từ đâu đó  xịch tới . 
Người cảnh sát hỏi  chúng tôi ở đâu tới , đi vòng quanh núi với mục đích gì . Xem chừng rắc rối , Bút , bạn tôi , phải đưa thẻ kiểm tra có địa chỉ ở Nha Trang , tôi tất nhiên ở Saigon , để chứng minh chuyến đi chơi cho biết . 
Ông cảnh sát cười lạt : các cô chơi nguy hiểm lắm có biết không , vùng này thuộc Hải Học Viện , nếu các cô đi trên đó gặp kẻ gian , thú dữ , rắn rít thì sao đây  ? 
Hai cô thấy rồi phải không nào , không có một bóng ma trên đó . Chưa kể chỗ này cũng thuộc vùng quân sự nữa , làm sao tránh khỏi tai bay vạ gió . ..vv.
Nói rồi , ông cảnh sát cũng đi mất  . 
Chúng tôi kiếm được 2 cái ghế thấp , ngoài Trung kêu là cái đòn , bên cạnh gánh  canh bún . 
Kêu 2  tô canh bún , ăn thật mau , đói quá , thấy ngon chi lạ , đoạn quất giò đi thật nhanh về nhà Bút. Thật hú hồn  . 
Năm đó còn được hưởng không khí  thanh bình của thời đệ I Cộng Hoà . 
Qua thời đệ II Cộng Hoà , VC đắp mô tứ tung , không có con đường nào ở miền Nam không bị mìn , thì Việt cộng cũng  đắp mô to , mô nhỏ chôn dấu lựu đạn , hay chất nổ trong những cái mô đủ cỡ đó .
Biết bao nhiêu  dân lành vô tội  , vô tình đi  ngang những cái  mồ  chôn tập thể  , do CSVN  cố sát  dân chúng không tiếc thương , khắp miền Nam những năm sau này.
Hình ảnh những chuyến xe đò bị nổ tung , những dân quê ra đồng sớm , rồi cả những em học sinh đi bộ hay xe đạp ngang  qua  , mìn mô phát nổ  ,  chết chóc thê thảm .
Ngày nay , hễ nhắc  2 chữ Việt Cộng  , hay CSVN, là chẳng ai  quên được  sự tàn ác  không nương  tay của chúng .
Bản tính thích phiêu lưu của tôi , đã khiến tôi phải ...hiện diện trong ngành  công tác xã hội quân đội , mới có thể vừa  làm  vừa  gọi là  đi du lịch được . 
Và , thật lý tưởng , khi tôi  đã được  sống trọn vẹn  trong những điều kiện đầy đủ phương tiện  cả về vật chất lẫn tinh thần ,  cho tới lúc phải tan hàng  ...

  CAO MỴ NHÂN (HNPD)