SẮC ÁO ĐÀ  -   CAO MỴ NHÂN 

Trên đường đời xa thẳm, tôi được gặp một vị chân tu, sư mặc áo thụng và đội mũ len mầu đà, tức là mầu nâu già, đậm nâu hơn mầu nâu non, tất nhiên là lạt sắc nâu hơn. 

Bấy giờ tôi vừa 18 tuổi, đang học nội trú trường "Caritas " của ma soeur dòng Nữ tử Bác ái, tôi thấy vị sư nêu trên, chạy xe vespa tới trường, gặp soeur giám đốc.

Tôi hỏi chị Nguyệt nói giọng Huế, vốn gốc mồ côi, chị từng tu ở Nước Ngọt Cầu Hai, thuộc Huế: 

Maria, sao có ông sư đó vô gặp ma soeur vậy? 

Ông sư mô hè? 

Ông sư mặc đồ mầu nâu đi vespa đó kìa. 

Chị Nguyệt cười khanh khách một chặp, rồi trả lời: 

Ô ba trợn vậy Mỵ Nhân ơi, đó là cha bên nhà thờ Phan xi cô (Francisco) chớ sư mô, hãy nhìn tu phục của cha, áo mũ mầu đà. Chuỗi hột cũng mầu đà, nhưng đeo bên hông, chớ có đeo trên cổ mô. 

Tôi ra coi thử, xem Cha có đúng như chị Nguyệt nói không? 

Bây giờ lâu quá rồi, tôi không nhớ rõ lắm, song hồi đó tôi lại không dám đứng ngó cha lâu. 

Cha là người tây, khá trẻ, áo thụng mầu nâu hạt dẻ, xâu chuỗi cũng mầu nâu như thế, thêm điều là cha đội mũ nỉ rộng vành.

Không phải mũ len ôm kín đầu kiểu quý chư tăng đã thí phát, cha đội mũ nỉ rộng vành giống mũ Hướng Đạo, che lấp một phần nhân diện. 

Ma soeur thấy tôi ra đứng ở cửa nhà ngủ giữa trưa, bà quay đầu lại, chiếc mũ vải to hồ cứng mầu trắng, có 2 cái cánh phập phồng giống cánh bướm khi bay. Bà nói tôi vô ngủ trưa, chớ đứng đó làm chi vậy? 

Tôi vội trả lời: "con bị rớt cái kim băng ở đây,,. Nên đi tìm..." 

Vị cha mặc áo thụng mầu nâu đi vespa những năm đầu thập niên 60 thế kỷ trước, tôi đã bỏ quên trong ký ức lâu rồi. 

Tôi ra trường, phục vụ trên 10 năm ở miền địa đầu giới tuyến (QĐI/QKI), sau 30-4-1975, tôi phải đi tập trung cải tạo, là một hình thức tù đày tập thể. Rồi thì ra trại, tôi phải lao động xã hội ở nông trường Tây Nam, thuộc Bình Dương. 

Theo dòng chảy tự nhiên, tôi đã từ nông trường trồng cây xuất khẩu, thành lập ở khu tam giác sắt Rạch Bắp , Đồng Xoài, Bình Dương, theo hồ sơ bệnh lý, bị bịnh tim, nên được trở về thành phố Saigon xưa. 

Có giai đoạn, hằng tuần tôi phải đi ngang nhà thờ dòng Phan xi cô, nơi có những vị tu sĩ mặc áo thụng mầu đà, mà 15 năm trước, tôi được chị Maria Nguyệt tả về khu nhà thờ đẹp và sang như ở bên tây này. 

Những tu sĩ vốn quý tộc nhưng mang vẻ khổ hạnh, để luôn làm việc thiện, giúp đỡ những hoàn cảnh bần cùng, đau khổ trong xã hội. 

Người bạn gái của tôi có chồng sắc tộc, ông ta đã đi vượt biên, bà ở lại với 4 con gái và một con trai nhỏ. Bấy giờ bà có thể chờ người chồng bảo lãnh đi sau. 

Nhưng không hiểu sao, bà lại cho đứa con trai theo người chị họ vượt biển nữa. 

Lần này gia đình bà không may mắn như lần trước, khiến đứa con trai và người chị đã buông mình mất giữa biển khơi...

Có lẽ không nỗi buồn nào sâu thẳm như nỗi buồn của bà ấy, mất đứa con trai duy nhất. Bà bạn tôi nhận hung tin chị gái và con trai bà vĩnh viễn ở đáy đại dưong, nên nằm bất tỉnh luôn. 

Ít ngày sau, bà tới nhà thờ Phan xi cô, để nguyện cầu cho thân tâm được an bình, ngõ hầu nuôi nấng đàn con còn niên thiếu kẹt lại. 

Nhà bạn tôi ở đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, nên ra nhà thờ Phan xi cô có độ vài trăm thước...

Những buổi cầu nguyện cả khi có Cha lẫn không có Cha hiện diện, bà đã tìm được nguyên lý sinh tồn, nên tâm hồn bà thăng bằng lại, dẫu nhớ thương, buồn khổ mất con vẫn không nguôi ngoai...

Lần đầu tiên tôi tới nhà thờ Phan xi cô sau 20 năm chị Maria Nguyệt và tôi nói chuyện về dòng tu khổ hạnh trên danh nghĩa những người anh em nghèo hèn. 

Quý vị chân tu với mầu áo nâu khiêm cung, nhã nhặn, thân tình với tất cả mọi xã hội chung quanh. 

Song đây không phải bài viết giới thiệu dòng tu hay nhà thờ Phan xi cô Đa Kao, nơi tôi đi tìm người bạn có cháu trai bất hạnh, cùng người chị gái xấu số của bà, mà cũng là bạn tôi từ thủa ở Hảiphong thời gian trước di cư 1954. 

Sau mấy tháng, tôi mới nhìn thấy nụ cười của bà bạn ấy. Bạn kể rằng không có quý vị trong nhà thờ ấy, thì quả bà chẳng được cái may mắn là bình yên tâm hồn trở lại lúc ban đầu. Tức lúc chưa cho con trai theo chị ruột đi vượt biên. 

Tôi lân la hỏi thăm quý Cha, hai chục năm xưa, chạy vespa, một lần đến trường Thevenet số 38 đường Tú Xương gặp ma soeur Francoise. 

Ý tôi muốn hỏi thăm quý linh mục người Pháp còn ở đó , hay đã hồi quy cố quốc, bởi những đổi thay ở miền Nam sau 30-4-1975. Được biết các linh mục Pháp không còn ở đó...

Nhưng tấm áo choàng mầu đà, nâu đúng sắc quê hương VN thì vẫn cứ âm thầm, huyền bí, mộng mơ, vì quý vị chân tu Francisco được ví như nguồn thơ của trời . ..

            CAO MỴ NHÂN (HNPD)