GS Nguyễn Văn Tuấn

27-07-2014

Hôm qua, đọc bài của Ls Ngô Ngọc Trai làm tôi giật mình chú ý đến một chi tiết mà mình không để ý: toà án VN không nhân danh công lí. Quả thật, xem lại những văn bản toà án lâu lâu xuất hiện trên mạng, tôi không hề thấy toà án VN nhân danh công lí. Xử án mà không nhân danh công lí thì chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều sai lầm tai hại. Chúng ta thử điểm qua vài bản án để xem công lí ở đâu:

Võ Mỹ Xuân (bán dâm): 2.5 năm tù.
Nguyễn Thanh Thuý (bán dâm): 2.5 năm tù
Nguyễn Thuý Hằng (bán dâm): 3 năm tù
Sầm Đức Sương (mua dâm): 9 năm tù
Nguyễn Trường Tô (mua dâm): 0 năm tù – thật ra ông này không ra toà.
Ngô Tuấn Dũng (hiếp dân): 2 năm tù

Trần Huỳnh Duy Thức (chính trị): 16 năm tù
Nguyễn Tiến Trung (chính trị): 7 năm tù
Cù Huy Hà Vũ (chính trị, chống Tàu): 7 năm tù
Nguyễn Phương Uyên (chống Tàu): 6 năm tù
Đinh Nguyên Kha (chống Tàu) 10 năm tù

Phạm Thanh Bình (kinh tế): 20 năm tù giam
Huỳnh Ngọc Sĩ (kinh tế): 20 năm tù giam

Trương Ngọc Quyền (trộm vịt): 5 năm tù
Vy Hoàng Bảo Hưng (trộm vịt): 4 năm tù
Vy Kim Long (trộm vịt): 4 năm tù
Thân Văn Vĩnh (trộm trâu): 14 năm tù
Lê Văn Quyền (trộm trâu): 14 năm tù
Bùi Xuân Hương (trộm trâu): 12 năm tù

Nguyễn Văn Ninh (trung tá công an, đánh chết người): 4 năm tù giam
Nguyễn Thân Thảo Thành (trung uý công an, giết người): 5 năm tù
Nguyễn Minh Quyền (thiếu tá công an, dùng nhục hình làm chết người): 2 năm tù
Phạm Ngọc Mẫn (thượng ý công an, dùng nhục hình làm chết người): 1 năm tù

Phạm Thị Mỹ Linh (thường dân, tát công an): 6 tháng tù
Bốn thiếu niên cướp nón nữ sinh: tổng cộng 7.8 năm tháng tù

Nhìn qua các bản án trên (dĩ nhiên là chưa đủ) chúng ta thấy một xu hướng rõ rệt: những nhân vật bất đồng chính kiến bị xử rất nặng. Nhưng một nhóm thứ hai cũng bị xử nặng không kém là ăn trộm vịt và trộm trâu. Ba người chỉ vì thèm thịt vịt đi ăn trộm vịt về nhậu mà nhận tổng cộng 13 năm tù. Có lẽ hành tinh này chưa có nơi nào có án nặng nề cho người ăn trộm vịt như ở VN.

Một xu hướng khác là hễ là công an mà phạm tội thì họ được xử rất nhẹ. Giết người, dùng nhục hình để giết người, đánh chết người (bản chất vẫn là giết người) thì chỉ bị 2-5 năm tù giam. Còn nhiều vụ công an đánh chết người hay gây chết người thì không hề ngồi tù (2). Nhưng dân thường mà đụng đến công an là coi chừng. Chẳng hạn như một thiếu nữ ở Sài Gòn (Mỹ Linh) chỉ vì tát vào nón của công an mà bị phạt 6 tháng tù! Tôi không biết trên thế giới này có nơi nào mà có bản án vô lí như thế dành cho một công dân.

Toà án các cấp ở VN đều có chữ “nhân dân”: toàn án nhân dân. Cái tên toà án nhân dân thật ra là phiên bản từ Tàu cộng. Bên Tàu họ có toà án nhân dân các cấp, và VN chỉ bắt chước làm theo. Thậm chí, VN không buồn tình thay đổi cái tên. Đến cái tên mà cũng bắt chước thì đủ biết lệ thuộc đến dường nào. Toà án nhân dân trong thời “Cải cách ruộng đất” và thời chiến là nỗi kinh hoàng của người dân. Thay vì nghe đến hai chữ toà án, người ta nghĩ đến công lí, thời Cải cách ruộng đất, toà án nhân dân là nơi giết người một cách man rợ. Đọc lại sách và hồi kí của những tác giả “chiêu hồi” như Xuân Vũ, tôi thấy có những câu chuyện đau thương về việc giết người theo những bản án của toà án nhân dân. Thời đó, ở miền Nam, ai bị nghi ngờ là “Việt gian” là có thể bị bắt cóc, đem vào rừng và được toà án nhân dân xét xử, kết quả thường là tử hình với cách thi hành án là đập đầu bằng búa, rồi quăng xác xuống sông. Đọc mà thấy kinh tởm, và khó tin, nhưng sau này chính người người thi hành án nói ra tôi mới biết là sự thật. Tôi nghĩ trong thời gian đó, có lẽ các toà án nhân dân họ xử án nhân danh “đấu tranh giai cấp”, chứ khái niệm công lí lúc đó có thể chưa tồn tại.

Còn ngày nay, toà án nhân dân nhân danh cái gì? Theo Ngô Ngọc Trai, toà án nhân dân VN nhân danh “Nhà nước” hay nhân danh “nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Dĩ nhiên, cả hai nhân danh đều … tréo ngoe. Toà án, dù là toà án nhân dân, trên danh nghĩa phải độc lập với Nhà nước, vậy thì làm sao nhân danh Nhà nước được. Nếu Nhà nước là bên bị kiện, thì chẳng lẽ toà án nhân danh Nhà nước xử Nhà nước? Đó là một kiểu nhân danh hết sức quái gở.

Rất khó biết khi tuyên án những bản án trên, toà án nhân danh cái gì, nhưng chắc chắn không thể là công lí. Mà, thật ra, kì vọng vào công lí từ toà án nhân dân thì quả là một điều xa xỉ. Sự thật là toà án nhân dân là một bộ phận của đảng và Nhà nước, thì làm sao có công lí được. Ngay cả biểu tượng nữ thần công lí còn không hiện hữu trong toà án nhân dân, thì chúng ta biết rằng công lí còn rất xa vời.

—–
(1) Toà án VN ‘không nhân danh công lý’

(2) 21/1/2010: công an quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, đánh chết công dân Nguyễn Quốc Bảo; 4/5/2010: công an Đà Nẵng cướp quan tài ở Cồn Dầu, đánh chết công dân Nguyễn Thành Năm, cho dù vợ con nạn nhân đã quỳ lạy xin tha mạng; 7/5/2010: công an Điện Bàn, Quảng Nam đánh chết công dân Võ Văn Khánh rồi báo cáo nạn nhân tự treo cổ bằng dây cột giày; 25/5/2010: công an huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa, bắn thủng bàn tay trái của công dân Lê Thị Thanh, bắn chết công dân thiếu niên Lê Xuân Dũng, và bắn chết công dân Lê Hữu Nam ở Nghi Sơn; 23/7/2010: thiếu úy công an Nguyễn Thế Nghiệp, huyện Tân Yên, Bắc Giang, đánh chết công dân Nguyễn Văn Khương về tội không đội mũ bảo hiểm; 14/8/2010: công an huyện Châu Thành A, Hậu Giang, đánh chết công dân Trần Duy Hải rồi báo cáo nạn nhân tự treo cổ bằng áo sơ mi tay dài, v.v.

Nguồn: FB Nguyen Tuan