Kinh Khổ
THỜI "BÁC TẬN" _ THÙY LINH
Chuyện Bồ Tùng Linh kể rằng, có một chàng con nhà lái buôn dáng vẻ phong thư đẹp đẽ, tính tình phóng khoáng
 |
| Ảnh Hoàng Quốc Tuấn (Báo Ảnh VN) |
Chuyện Bồ Tùng Linh kể rằng, có một chàng con nhà lái buôn dáng vẻ phong thư đẹp đẽ, tính tình phóng khoáng tên Mã Tuấn. Đẹp đến mức người đời gọi là Tuấn Nhân.
Sau này theo nghề cha già đi buôn bán kiếm sống vì không thể mài sách ra mà ăn.
Một bữa Mã Tuấn trên đường làm ăn lạc vào một xứ người ngợm xấu trời gầm. Nhưng khi thấy Mã, họ lại cho rằng Mã là yêu quái nên bỏ chạy tán loạn.
Mới đầu Mã hãi lắm. Nhưng sau biết họ sợ mình thì Mã làm tới, bắt nạt họ. Lần lần Mã tiến sâu vào mấy làng bên chân núi, lân la làm quen, nói chuyện với họ. Mã hỏi họ vì sao sợ chàng? Họ bảo nghe nói bên nước Trung Hoa người ngợm kỳ quái. Giờ nhìn Mã mới tin là thật.
Mã hỏi sao xứ này nghèo? Dân bảo, xứ họ không trọng chữ nghĩa, văn chương mà chỉ trọng dung mạo đẹp đẽ. Người nào có dung mạo đẹp thì được làm quan, hạng kém hơn thì phải được người trên yêu chuộng thì mới có lương bổng để sống.
Mã nhờ người dẫn đến thành của xứ Đại La Sát xem thế nào. Nhìn các quan trong triều đều có tướng mạo kỳ quái. Chức quan càng nhỏ thì càng đỡ xấu hơn.
Dân kinh thành nhìn thấy Mã thì bỏ chạy như ma đuổi vì tưởng quái vật. An ủi mãi thì họ mới dám đứng xa xa nhìn họ Mã mà không dám lại gần.
Nghe đồn có người quái ở kinh thành, các quan tranh nhau mời Mã đến để mở rộng tầm mắt. Nhưng người ta vẫn sợ, chỉ dám đứng sau bức mành nhìn ngó Mã.
Có quan chấp kích được đi đây đi đó nên biết nhiều nên dân chúng muốn nhờ ông này coi hộ. Quả nhiên quan chấp kích vui mừng tôn Mã làm thượng khách, mở tiệc phân ngôi chủ khách.
Hôm sau quan chấp kích định đưa Mã vào triều để tiến lên vua. Nhưng có kẻ bầy tôi khuyên can vì sợ vua nhìn thấy hình dáng kỳ quái của Mã mà chết ngất, hai đến long thể. Vua nghe vậy bèn thôi.
Mã ở nhà quan chấp kích ít lâu, một bữa uống rượu say bèn rút kiếm đứng lên múa, lại lấy than bôi vào mặt giả làm Trương Phi. Chủ nhân cho là đẹp và khuyên Mã để mặt như thế vào chào tể tướng, thế nào cũng được tin dùng, bổng lộc không lo thiếu.
Mã mới đầu cả cười vì cho rằng, trò chơi đùa chốc lát chứ nhờ gì bộ mặt bẩn thỉu để cầu danh cao bổng lộc.
Nghe chủ nhân nài nỉ mãi, Mã bằng lòng. Mã vẽ mặt dị mọ, chờ khách đến chơi. Khách tấm tắc, khen sao trước đây xấu xí thế, giờ đẹp đẽ nhường kia…
Mã uốn éo làm con hát làm vui lòng khách khiến ai cũng quí mến. Họ tranh nhau dâng sớ lên nhà vua tiến cử Mã.
Mã được gọi vào triều bãi yết. Vua thích lắm bèn hỏi Mã về đạo trị quốc ở Trung Hoa, Mã trả lời trôi chảy. Bảo múa hát, Mã theo điệu cò lả mà hát. Vua phong chức Hạ Đại phu cho Mã. Từ đó được nhiều ân sủng.
Dần dần các quan trong triều đều biết là mã khoác bộ mặt giả. Đi đến đâu cũng không còn được người ta vồn vã thân mật như trước. Mã tự thấy mình bị cô lập bèn dâng sớ về hưu. Vua không nghe. Mã xin về dưỡng sức, vua đồng ý cho nghỉ 3 tháng.
Mã về sơn thôn, lấy vàng lụa phân phát cho mọi người. Tiếng reo mừng lại vang như sấm…
Lời bàn của Thu Giang Nguyễn Duy Cần thế này:
Óc hẹp hòi bè đảng của con người thực là đáng sợ. Nó là một tai họa cho loài người và đang lăm le đưa loài người vào chỗ diệt vong.
Trong một xã hội mà Kinh Dịch gọi là thời “bác tận”, thời quẻ Bác tận ngự trị. Phan Sào Nam bàn về quẻ Bác tận như sau: “Quẻ bác là quẻ âm cực trưởng, dương cực tiêu. Âm là tiểu nhân, dương là quân tử. Ở cái thời buổi, tiểu nhân đắc chí hoành hành, người quân tử không còn chỗ nào mà hành động được nữa, chỉ nên ẩn dật mà chời thời, may ra mới không bị bọn tiểu nhân hãm hại”.
Lời lão đánh cá khuyên Khuất Nguyên: “Thánh nhân tùy thời mà không câu nệ việc gì. Có phải đời đục cả sao ông không khuấy thêm bùn, vỗ thêm sóng cho đục theo một thể? Việc gì mà phải phòng xa nghĩ sâu đến nỗi bị phóng khí?”.
Còn Trang Tử bảo: “Ôi, hạng thật mê, suốt đời không tỉnh. Hạng thật ngu, suốt đời không khôn. Ba người cùng đi mà có một người mê thì chỗ mình định nói còn có thể mong đạt tới, là vì kẻ mê ít mà người tỉnh nhiều. Nếu ba người cùng đi mà có tới hai người mê thì chỗ mình định nói đến không thể mong đạt tới được, vì người mê nhiều mà người tỉnh ít”.
Voitaire đúc kết chân lý: “Phần đông con người giống như những đoàn chó tru, khi nghe đằng xa các con chó khác chu”.
Héraclite nói: “Tại sao chó sủa? Chúng sủa những người lạ mặt”.
Thánh kinh Thiên chúa giáo khuyên: “Chó sủa mặc chó, người đi đường cứ đi”.
Câu chuyện họ Mã hay nhất ở đoạn làm trò, bôi mặt và được người nước La Sát quí mến, đề nghị giữ lại khuôn mặt giả đó. Và Mã được vinh hiển nhờ mang khuôn mặt giả. Nhưng cái giả sau này không khiến người đời thích nữa. Mã rất khôn ngoan, biết lo xa lui về ở ẩn trước…
Huhu, xứ La Sát sao mà giống xứ mình sống đến vậy? “Đồng với ta ta cho là phải; không đồng với ta, ta cho là quấy” (Trang Tử).
Huhu, không biết có bao nhiêu họ Mã mang bộ mặt giả đang sống trong xã hội này?
Liệu có bao nhiêu người sáng suốt như họ Mã biết lui về hưu trước khi lòng người nổi giận vì cái bộ mặt giả dính chặt vào mặt thật không gỡ ra nổi nữa?
Liệu quan Bá, quan Vương thời nay có phải học họ Mã bôi bẩn mặt, múa may quay cuồng để được đồng đẳng, yên thân và hưởng bổng lộc triều đình không? Hay lại học cách ẩn thân ngay giữa triều chính để tránh nạn tiểu nhân thời “bác tận”?
Cũng là thương cho hai ông Bá-Vương dựng nghiệp lúc "bác tận" này…
http://www.buudoan.com/2013/01/thoi-bac-tan.html
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
- "Đi Ăn Ở Hà Nội" - by Đỗ Duy Ngọc / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Chỉ Có Ở Việt Nam" - by Ku Búa / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Việt Nam Tự Hào?" - by Trần Văn Giang (st).
- "Tôi Đã Thấy" - by Bác sĩ Trần Văn Minh / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Hành Nghề Mãi Dâm Tại Việt Nam" - by Thạch Đạt Lang / Trần Văn Giang (ghi lại)
THỜI "BÁC TẬN" _ THÙY LINH
Chuyện Bồ Tùng Linh kể rằng, có một chàng con nhà lái buôn dáng vẻ phong thư đẹp đẽ, tính tình phóng khoáng
|
| Ảnh Hoàng Quốc Tuấn (Báo Ảnh VN) |
Chuyện Bồ Tùng Linh kể rằng, có một chàng con nhà lái buôn dáng vẻ phong thư đẹp đẽ, tính tình phóng khoáng tên Mã Tuấn. Đẹp đến mức người đời gọi là Tuấn Nhân.
Sau này theo nghề cha già đi buôn bán kiếm sống vì không thể mài sách ra mà ăn.
Một bữa Mã Tuấn trên đường làm ăn lạc vào một xứ người ngợm xấu trời gầm. Nhưng khi thấy Mã, họ lại cho rằng Mã là yêu quái nên bỏ chạy tán loạn.
Mới đầu Mã hãi lắm. Nhưng sau biết họ sợ mình thì Mã làm tới, bắt nạt họ. Lần lần Mã tiến sâu vào mấy làng bên chân núi, lân la làm quen, nói chuyện với họ. Mã hỏi họ vì sao sợ chàng? Họ bảo nghe nói bên nước Trung Hoa người ngợm kỳ quái. Giờ nhìn Mã mới tin là thật.
Mã hỏi sao xứ này nghèo? Dân bảo, xứ họ không trọng chữ nghĩa, văn chương mà chỉ trọng dung mạo đẹp đẽ. Người nào có dung mạo đẹp thì được làm quan, hạng kém hơn thì phải được người trên yêu chuộng thì mới có lương bổng để sống.
Mã nhờ người dẫn đến thành của xứ Đại La Sát xem thế nào. Nhìn các quan trong triều đều có tướng mạo kỳ quái. Chức quan càng nhỏ thì càng đỡ xấu hơn.
Dân kinh thành nhìn thấy Mã thì bỏ chạy như ma đuổi vì tưởng quái vật. An ủi mãi thì họ mới dám đứng xa xa nhìn họ Mã mà không dám lại gần.
Nghe đồn có người quái ở kinh thành, các quan tranh nhau mời Mã đến để mở rộng tầm mắt. Nhưng người ta vẫn sợ, chỉ dám đứng sau bức mành nhìn ngó Mã.
Có quan chấp kích được đi đây đi đó nên biết nhiều nên dân chúng muốn nhờ ông này coi hộ. Quả nhiên quan chấp kích vui mừng tôn Mã làm thượng khách, mở tiệc phân ngôi chủ khách.
Hôm sau quan chấp kích định đưa Mã vào triều để tiến lên vua. Nhưng có kẻ bầy tôi khuyên can vì sợ vua nhìn thấy hình dáng kỳ quái của Mã mà chết ngất, hai đến long thể. Vua nghe vậy bèn thôi.
Mã ở nhà quan chấp kích ít lâu, một bữa uống rượu say bèn rút kiếm đứng lên múa, lại lấy than bôi vào mặt giả làm Trương Phi. Chủ nhân cho là đẹp và khuyên Mã để mặt như thế vào chào tể tướng, thế nào cũng được tin dùng, bổng lộc không lo thiếu.
Mã mới đầu cả cười vì cho rằng, trò chơi đùa chốc lát chứ nhờ gì bộ mặt bẩn thỉu để cầu danh cao bổng lộc.
Nghe chủ nhân nài nỉ mãi, Mã bằng lòng. Mã vẽ mặt dị mọ, chờ khách đến chơi. Khách tấm tắc, khen sao trước đây xấu xí thế, giờ đẹp đẽ nhường kia…
Mã uốn éo làm con hát làm vui lòng khách khiến ai cũng quí mến. Họ tranh nhau dâng sớ lên nhà vua tiến cử Mã.
Mã được gọi vào triều bãi yết. Vua thích lắm bèn hỏi Mã về đạo trị quốc ở Trung Hoa, Mã trả lời trôi chảy. Bảo múa hát, Mã theo điệu cò lả mà hát. Vua phong chức Hạ Đại phu cho Mã. Từ đó được nhiều ân sủng.
Dần dần các quan trong triều đều biết là mã khoác bộ mặt giả. Đi đến đâu cũng không còn được người ta vồn vã thân mật như trước. Mã tự thấy mình bị cô lập bèn dâng sớ về hưu. Vua không nghe. Mã xin về dưỡng sức, vua đồng ý cho nghỉ 3 tháng.
Mã về sơn thôn, lấy vàng lụa phân phát cho mọi người. Tiếng reo mừng lại vang như sấm…
Lời bàn của Thu Giang Nguyễn Duy Cần thế này:
Óc hẹp hòi bè đảng của con người thực là đáng sợ. Nó là một tai họa cho loài người và đang lăm le đưa loài người vào chỗ diệt vong.
Trong một xã hội mà Kinh Dịch gọi là thời “bác tận”, thời quẻ Bác tận ngự trị. Phan Sào Nam bàn về quẻ Bác tận như sau: “Quẻ bác là quẻ âm cực trưởng, dương cực tiêu. Âm là tiểu nhân, dương là quân tử. Ở cái thời buổi, tiểu nhân đắc chí hoành hành, người quân tử không còn chỗ nào mà hành động được nữa, chỉ nên ẩn dật mà chời thời, may ra mới không bị bọn tiểu nhân hãm hại”.
Lời lão đánh cá khuyên Khuất Nguyên: “Thánh nhân tùy thời mà không câu nệ việc gì. Có phải đời đục cả sao ông không khuấy thêm bùn, vỗ thêm sóng cho đục theo một thể? Việc gì mà phải phòng xa nghĩ sâu đến nỗi bị phóng khí?”.
Còn Trang Tử bảo: “Ôi, hạng thật mê, suốt đời không tỉnh. Hạng thật ngu, suốt đời không khôn. Ba người cùng đi mà có một người mê thì chỗ mình định nói còn có thể mong đạt tới, là vì kẻ mê ít mà người tỉnh nhiều. Nếu ba người cùng đi mà có tới hai người mê thì chỗ mình định nói đến không thể mong đạt tới được, vì người mê nhiều mà người tỉnh ít”.
Voitaire đúc kết chân lý: “Phần đông con người giống như những đoàn chó tru, khi nghe đằng xa các con chó khác chu”.
Héraclite nói: “Tại sao chó sủa? Chúng sủa những người lạ mặt”.
Thánh kinh Thiên chúa giáo khuyên: “Chó sủa mặc chó, người đi đường cứ đi”.
Câu chuyện họ Mã hay nhất ở đoạn làm trò, bôi mặt và được người nước La Sát quí mến, đề nghị giữ lại khuôn mặt giả đó. Và Mã được vinh hiển nhờ mang khuôn mặt giả. Nhưng cái giả sau này không khiến người đời thích nữa. Mã rất khôn ngoan, biết lo xa lui về ở ẩn trước…
Huhu, xứ La Sát sao mà giống xứ mình sống đến vậy? “Đồng với ta ta cho là phải; không đồng với ta, ta cho là quấy” (Trang Tử).
Huhu, không biết có bao nhiêu họ Mã mang bộ mặt giả đang sống trong xã hội này?
Liệu có bao nhiêu người sáng suốt như họ Mã biết lui về hưu trước khi lòng người nổi giận vì cái bộ mặt giả dính chặt vào mặt thật không gỡ ra nổi nữa?
Liệu quan Bá, quan Vương thời nay có phải học họ Mã bôi bẩn mặt, múa may quay cuồng để được đồng đẳng, yên thân và hưởng bổng lộc triều đình không? Hay lại học cách ẩn thân ngay giữa triều chính để tránh nạn tiểu nhân thời “bác tận”?
Cũng là thương cho hai ông Bá-Vương dựng nghiệp lúc "bác tận" này…
http://www.buudoan.com/2013/01/thoi-bac-tan.html
