FB Mai Hoa Phạm

Cố vấn của Trump, bà Kellyanne Conway và Thư ký báo chí của Trump, ông Sean Spicer, hai nhân vật nói dối trắng trợn trong mấy ngày qua. Ảnh: Fox News

Nhà báo Mỹ Dan Rather nói về nước Mỹ của hôm nay là những gì cả nước Việt Nam đã và đang trải qua hơn 40 năm. Hãy nhìn xã hội Việt Nam hiện nay để thấy tương lai của những điều mà Dan Rather đang nói.

Và điều này không chỉ đúng với một xã hội, mà đúng với từng cộng đồng từng gia đình và từng mối quan hệ.

Trong bài viết ngắn của mình, Dan Rather nói về cái mà Cố vấn của ông Trump, bà Kellyanne Conway gọi là “alternative facts” để biện minh cho những lời nói láo trắng trợn ngay trong ngày đầu nhậm chức của tân nội các Mỹ .

“Alternative facts” có thể hiểu nôm na như là một sự thật phiên phiến, một sự thật thay thế và ở Việt Nam thì cái alternative facts này nó như nấm sau mưa, như ‘sắc xuân dzực dzỡ’ hiện nay. Có thể kể ra sơ sơ alternative facts ở VN như là, chạy té đập đầu chết, chạy mệt quá phù phổi phù tim chết, gạt tay trúng má, giơ chân hơi cao, bụi đường Chươmg Mỹ… quý vị có thể tự điền vào cho thêm phần phong phú ngôn ngữ mà báo chí và chính quyền Việt Nam hiện nay dùng để mô tả “sự thật thay thế nó như thế nào.

Trong bài viết ngắn của mình, Dan Rather gọi thời kỳ này của Mỹ là một thời kỳ dị thường chứ không phải bình thường. Và vì là thời kỳ dị thường nên cần phải có những biện pháp khác thường để đối phó.

Dị thường đó là khi một phát ngôn nhân của tổng thống Hoa Kỳ lại có thể che đây một lời nói dối bằng cụm từ lừa lọc, mị dân mà học giả George Owell đã vạch ra “alternative facts” – một sự thật khác, một sự thật phiên phiến. Đó là khi mà một thư ký báo chí của Toà Bạch Ốc, Sean Spicer, ngay trong lần xuất hiện đầu tiên của anh ta trước các phóng viên của Toà Bạch Ốc đã đe doạ, bắt nạt, và dối trá, rồi xong thì bước ra khỏi phòng mà không màng trả lời lấy một câu hỏi nào.

Và nó dị thường không thể tả khi mà một Tổng thống đứng trước những ngôi sao tượng trưng cho các điệp viên CIA đã ngã xuống mà chỉ hênh hoang về số lượng đám đông (láo toét) đến tham dự lễ nhậm chức của mình, về sự tuyệt vời của cái bài diễn văn nhậm chức đầy gia trưởng của mình nó lẫm liệt như thế nào.

Tất cả những việc này là những bất điều bình thường, mà báo chí chưa bao giờ nhìn thấy bất cứ thứ gì như vậy từ trước tới giờ. Cả các nhà lãnh đạo của cả hai Đảng cũng chưa từng diện kiện những điều như vậy từ trước đây.

Và Dan Rather chỉ ra cho đọc giả Mỹ những gì họ có thể làm để cứu nước Mỹ, cứu nền dân chủ Mỹ và cứu chính họ và gia đình họ. “What can we do?” Ông hỏi. Biện pháp khác thường mà ông nói rất đơn giản và không màu mè gì cả, chỉ cần bạn nghe một lời nói láo thì lên tiếng và nói. “Nói láo. Láo toét. Dối trá” vậy thôi. Có khác thường chăng là toàn dân cùng làm, mỗi người đều làm và cùng lên tiếng. Và nếu có kẻ cứ cố tình dối trá, không dám nói lên sự thật, thì nhiệm vụ của chúng ta phải biết rằng sự thật cần phải được nói lên bằng tất cả những gì chúng ta có thể, để đánh tan bóng tối ma quỷ mà kẻ dối trá đang vươn vòi, hòng bao phủ toàn bộ chúng ta.

Dan Rather kêu gọi báo chí truy đuổi đến cùng các thành viên của Đảng Cộng Hoà để hỏi “Ông bà sẽ làm gì để chống lại những lời dối trá từ Toà Bạch Ốc?” Nếu họ tránh né câu trả lời thì truy đến cùng và nếu họ không trả lời thoả đáng thì ngưng phỏng vấn ngay tại đó. Không gì bỉ mặt bằng người phỏng vấn ngưng phỏng vấn nữa chừng vì bạn không thể trả lời thật. Và đây cũng là một cách vạch mặt những người trong Đảng hèn nhát hay bao che chạy trốn sự thật.

Và ông khuyên báo chí phải làm liền làm ngay lập tức. Bởi vì sự thật là sự thật. Sự thật không có hai mặt. Sự thật là nền tảng của xã hội dân chủ. Và dù anh là ai, [đứng] về phía nào, bên đó bên đây, có tin hay không tin vào Hiến Pháp, lịch sử, tương lai của đất nước, thì câu hỏi anh sẽ làm gì để chống lại sự dối trá từ những kẻ quyền lực nhất điều hành đất nước nắm giữ sinh mạng của anh và gia đình, thì đó là câu hỏi mà tất cả mọi người đều phải trả lời.

PS: Nước Mỹ ơi, nhìn thiên đường XHCN đi, nếu chậm trễ, một khi giả dối trở thành số đông và sức mạnh thì sự thật sẽ trở thành phản động, rảnh háng, làm chuyện tào lao, gia đình không lo đi lo chuyện thiên hạ, trở thành một sự dở hơi kỳ dị trong con mắt giới elite nhà sản, sẽ trở thành điều 88, 258, … và sẽ bị bỏ tù.