Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên, hiện đang là giám mục giáo phận Hải Phòng, vừa được Tòa thánh La Mã bổ nhiệm vào vị trí tân Tổng giám mục Hà Nội, tin từ Vatican cho hay.

Quyết định được công bố lúc 12 giờ trưa hôm thứ Bảy 17/11/2018, giờ Rome, tức 6 giờ chiều Việt Nam.

Đức Hồng y cha Phê-rô Nguyễn Văn Nhơn sinh ngày 1/4/1938 tại Đà Lạt, giữ chức Giám mục chánh tòa Đà Lạt từ 3/1994, trước khi được Tòa Thánh bổ nhiệm làm Tổng giám mục địa phận Hà Nội vào 5/2010 và trước khi được phong chức hồng y vào 2/2015.Như vậy, Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên sẽ thay thế Đức Hồng y Phê-rô Nguyễn Văn Nhơn, người nay được Đức Giáo hoàng Francis chấp nhận đơn từ chức và cho nghỉ hưu.

"Đức Hồng y đã quá 80 tuổi rồi, là tuổi cần phải nghỉ hưu, nên Tòa Thánh nay bổ nhiệm Đức cha Vũ Văn Thiên, giám mục Hải Phòng, lên thay thế," linh mục Juse Trần Đức Anh, Trưởng ban Việt Ngữ đài Radio Vatican từ Tòa Thánh cho BBC Tiếng Việt biết.

"Theo giáo luật, một giám mục ở địa phận khi 75 tuổi là phải đệ đơn xin từ chức lên Đức Giáo hoàng. Đức Hồng y Nhơn đã đệ đơn từ chức cách đây 5 năm."

"Tuy nhiên, bây giờ Đức Giáo hoàng mới chấp nhận đơn, bởi không phải cứ đệ đơn là Ngài chấp nhận. Thường thì các vị hồng y được lưu lại thêm một vài năm."

Vị tiền nhiệm của Đức Hồng y Nguyễn Văn Nhơn tại giáo phận Hà Nội là Đức Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt, người hồi 2008 từng bị Hà Nội chỉ trích gay gắt liên quan tới việc "đòi đất tại 42 Nhà Chung" cho Giáo hội.

Đức Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt khi đó cũng bị truyền thông trong nước 'mổ xẻ' với việc đăng tải lời nói của ông, theo đó ông nói muốn "đất nước chúng ta mạnh, đoàn kết, đi đâu cũng được kính trọng" bởi lẽ "chúng tôi rất là nhục nhã khi cầm cái hộ chiếu Việt Nam, đi đâu cũng bị soi xét".

Chọn người thay thế

Hoạt động của Giáo hội La Mã tại Việt Nam vẫn có chịu những ràng buộc nhất định với chính quyền.

Thông thường, khi có một giám mục địa phận nghỉ hưu, Tòa Thánh sẽ cần cân nhắc thận trọng người thay thế.

"Trường hợp của Việt Nam, nếu nhận đơn từ chức thì [Tòa Thánh] cũng cần lo liệu xem có ai thay thế không. Chắc chắn Tòa Thánh nghĩ rằng vị kế nhiệm có thể làm việc thì mới chọn," linh mục Trần Đức Anh nói.

Mới đây, hồi cuối tháng 10/2018 Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình có chuyến thăm Vatican.Tuy nhiên, tại Việt Nam thì "việc lựa chọn cũng còn cần có sự trao đổi với nhà nước", ông cho biết thêm.

"Khi đã công bố quyết định bổ nhiệm thì có nghĩa là chính phủ Việt Nam cũng đã đồng ý với lựa chọn đó."

Bản quyền hình ảnhGREGORIO BORGIA/AFP/GETTY

Trong dịp này, báo Công giáo và Dân tộc đưa tin quan hệ Việt Nam-Vatican "sẽ được nâng lên mức đại diện thường trú", tuy nhiên đại diện Hội đồng Giám mục Việt Nam trong cùng thời điểm nói với BBC rằng "chưa nghe gì tin này".

Về mặt thủ tục, sau khi có quyết định của Đức Giáo hoàng, sẽ có lễ nhậm chức để đón chào vị tân Tổng giám mục.

"Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên khi lên Hà Nội sẽ trình sắc lệnh bổ nhiệm trong lễ nhậm chức, để sắc lệnh được đọc trước mặt mọi người," linh mục Trần Đức Anh cho biết.

Đức tân Tổng giám mục Hà Nội năm nay 58 tuổi, sinh tại Kẻ Sặt, Hải Dương, theo trang tin Vatican News, được thụ phong linh mục ngày 24/1/1988, và được Tòa Thánh bổ nhiệm làm Giám mục giáo phận Hải Phòng từ 6/11/2002.

Hiện chưa rõ ai sẽ là người thay thế Đức cha Thiên trong vị trí cai quản giáo phận Hải Phòng.

BBC