Jack Ma tái xuất nhưng Alibaba chưa qua cơn nguy khốn. Mặc dù tỷ phú Jack Ma xuất hiện sau 3 tháng "mất tích" giúp giá cổ phiếu Alibaba tăng trở lại nhưng tập đoàn thương mại điện tử Trung Quốc chưa thoát khỏi trùng vây.
Tuần trước, màn "tái xuất" của Jack Ma sau ba tháng im hơi lặng tiếng đã giúp giá cổ phiếu Alibaba phần nào phục hồi, đẩy định giá tập đoàn tăng 58 tỷ USD lên hơn 720 tỷ USD. Trước đó, việc startup Ant Group buộc phải hủy đợt niêm yết hồi tháng 11/2020 và chính quyền Trung Quốc tuyên bố điều tra Alibaba vì nghi vấn độc quyền khiến giá trị vốn hóa công ty này bốc hơi tới 150 tỷ USD.

Tuy nhiên, Bloomberg nhận định Alibaba vẫn chưa thể vượt qua sóng gió. Ngày 2/2, Alibaba sẽ công bố kết quả doanh thu quý III/2020. Giới quan sát dự báo tăng trưởng doanh số quý III của Alibaba sẽ giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua.

Với chương trình khuyến mãi Lễ Độc thân, doanh thu quý tài chính III/2020 của Alibaba có khả năng tăng 33%, đạt 215,4 tỷ NDT (33 tỷ USD) trong tháng 10, 11 và 12/2020 (năm tài chính của Alibaba kết thúc vào ngày 31/3/2021). Đây là mức tăng trưởng quý III hàng năm chậm nhất kể từ năm 2015.

Khó khăn trùng trùng
Khó khăn tiếp theo là việc Alibaba có thể sẽ bị phạt 10% doanh số - tương đương 7,8 tỷ USD - nếu chính quyền Trung Quốc xác định tập đoàn này thực hiện hành vi kinh doanh độc quyền. Việc bị siết chặt quản lý sẽ càng khiến Alibaba gặp khó trong nỗ lực thúc đẩy doanh số.


Hãng phân tích Octahedron Capital Management LP cho rằng các quy định kiểm soát độc quyền có thể khiến doanh số nền tảng Tmall của Alibaba giảm 10% trong năm 2021. Trong khi đó, tiêu dùng tại Trung Quốc vẫn ì ạch do tác động của đại dịch Covid-19, bất chấp việc nền kinh tế nước này đang dần phục hồi.


Doanh số quý II/2020 và lượng người dùng thường xuyên của Alibaba, JD.com và Pinduoduo, ba tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg.
Một mối đe dọa khác đối với Alibaba là sự cạnh tranh dữ dội của các đối thủ trong nước như JD.com và Pinduoduo. Mới đây, JD.com tố Alibaba gây sức ép buộc các nhãn hàng không hợp tác với những nền tảng thương mại điện tử khác. Trong khi đó, số khách hàng thường niên của Pinduoduo đã đạt tới 730 triệu, gần bằng mức 757 triệu của Alibaba.

Trong khi đó, ByteDance và Kuaishou Technology (của Tencent) đang tấn công thị trường thương mại điện tử thông qua hình thức bán hàng livestream. ByteDance cho biết tổng giá trị giao dịch hàng hóa của Douyin (phiên bản tiếng Trung của TikTok) ngày Lễ Độc thân 2020 đạt 2,9 tỷ USD.

"Mảng thương mại điện tử của Douyin và Kuaishou hiện còn nhỏ nhưng có tiềm năng phát triển lớn và có thể đe dọa Alibaba trong nhánh quần áo và sản phẩm chăm sóc cá nhân", nhà phân tích Robin Zhu của Bernstein cho biết. "Douyin và Kuaishou thống trị thị trường video ngắn và đã sẵn sàng kiếm tiền từ thương mại điện tử".

Ant Group lao đao
Tương lai của Ant Group cũng là một dấu hỏi lớn sau khi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc yêu cầu startup công nghệ tài chính này tái cơ cấu hoạt động. Nhà phân tích Vey-Sern Ling của Bloomberg Intelligence dự báo định giá của Ant Group sẽ giảm rất mạnh sau đợt tái cơ cấu.

Ant Group cung cấp các khoản vay vi mô cho 500 triệu người Trung Quốc thông qua 2 nền tảng Huabei và Jiebei. Người dùng Huabei và Jiebei có thể mua sắm trên Taobao hoặc đặt tour du lịch trên trang Fliggy của Alibaba.

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc yêu cầu Ant Group "chỉnh sửa" các dịch vụ cho vay, bảo hiểm và quản lý tài sản. Startup fintech này lên kế hoạch đưa các mảng kinh doanh này vào một công ty mới. Công ty này sẽ phải tuân thủ những quy định quản lý tài chính chặt chẽ như ngân hàng. Như vậy, Ant Group sẽ không còn dễ dàng cho vay như trước đây.

"Dịch vụ tín dụng khách hàng của Huabei bị thu hẹp sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến mảng thương mại điện tử của Alibaba", nhà phân tích Ella Ji của hãng China Renaissance cho biết.


Tỷ phú Jack Ma trong một sự kiện của Ant Group trước đây. Ảnh: Reuters.
Alibaba sở hữu khoảng 30% cổ phần Ant Group. Công ty này đóng góp khoảng 689 triệu USD vào lợi nhuận của Alibaba trong quý II/2020. "Ant đang phải điều chỉnh mô hình kinh doanh theo yêu cầu của các cơ quan quản lý. Điều đó ảnh hưởng tiêu cực tới Alibaba", Bloomberg dẫn lời nhà phân tích Jonathan Curtis của hãng Franklin Templeton nhận định.

Cuối cùng, việc bị siết chặt quản lý cũng khiến Alibaba gặp khó trong việc thôn tính những startup tiềm năng. Hồi tháng 12/2020, Alibaba bị phạt 500.000 NDT (77.000 USD) vì không xin phép trước khi tăng sở hữu tại chuỗi cửa hàng bách hóa Intime Retail Group Co. hồi năm 2017.

"Alibaba đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng chưa từng thấy đối với Alibaba", nhà phân tích Vey-Sern Ling khẳng định.